آیا به دنبال مقاله ای کامل و جامع در مورد هوش هیجانی هستید؟ هوش هیجانی، که به عنوان هوش عاطفی یا هوش احساسی نیز شناخته می شود، مجموعه ای از مهارت ها و خصوصیات فردی است که به ما در درک و مدیریت احساسات خود و دیگران کمک می کند.
هوش هیجانی یا (EQ) چیست؟
هوش هیجانی (EQ) به توانایی درک، استفاده و مدیریت احساسات خود به روش های مثبت برای کاهش استرس، برقراری ارتباط موثر، همدلی با دیگران، غلبه بر چالش ها و خنثی کردن تعارض اطلاق می شود. این نوع هوش به شما کمک می کند تا روابط قوی تری ایجاد کنید،
در مدرسه و کار موفق شوید و به اهداف شغلی و شخصی تان برسید. همچنین، می تواند به شما کمک کند تا با احساسات خود ارتباط برقرار کنید، تصمیم را به عمل تبدیل کنید و تصمیمات آگاهانه ای در مورد آنچه برای شما مهم است بگیرید.
بخش های مختلف هوش هیجانی
هوش هیجانی چهار بخش دارد:
- خود مدیریتی: این بخش به این معنی است که شما می توانید احساسات خود را کنترل کنید، در موقعیت های مختلف خود داری کنید، از خود برای رسیدن به اهدافتان استفاده کنید و با تغییرات سریع سازگار شوید.
- خود آگاهی: این بخش به این معنی است که شما می توانید بفهمید که چه چیزی درون شما در حال اتفاق افتادن است، نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید و به خود اعتماد داشته باشید.
- آگاهی اجتماعی: این بخش به این معنی است که شما می توانید احساسات و نیاز های دیگران را درک کنید، به آنها همدلی کنید و در محیط های اجتماعی راحت باشید.
- مدیریت روابط: این بخش به این معنی است که شما می توانید با دیگران خوب ارتباط برقرار کنید، از خود برای الهام بخشیدن به دیگران استفاده کنید، در تیم ها خوب کار کنید و در مواجهه با تعارضات خوب عمل کنید.
چرا هوش هیجانی اینقدر مهم است؟
هوش هیجانی خیلی مهمه چون:
- این افراد همیشه افراد باهوش تریی نیستند بلکه موفق ترین ها هستند. شاید افرادی رو بشناسید که خیلی درس خون هستند ولی در زندگی روزمره یا در روابط با دیگران مشکل دارند.
- ضریب هوشی (IQ) فقط یک بخش از موفقیته. بله، (IQ) می تواند به شما کمک کند تا وارد دانشگاه شوید، ولی هوش هیجانی (EQ) کمک می کند که با استرس و احساسات سخت در زمان امتحانات کنار بیایید.
- (IQ) و (EQ) بهترین کار رو وقتی انجام می دهند که با هم کار کنند. یعنی هر دوی این ها برای موفقیت لازم هستند، نه فقط یکی از اونها.
تاثیر هوش هیجانی بر عملکرد افراد در مدرسه یا محل کار
هوش هیجانی در مدرسه یا محل کار خیلی مهمه چون:
- با هوش هیجانی بالا، شما می توانید بهتر با محیط کار یا مدرسه کنار بیایید، دیگران را هدایت کنید و در کار یا درس خود پیشرفت کنید.
- بعضی شرکت ها قبل از استخدام، هوش هیجانی شما را چک می کنند چون فکر می کنند این مهارت به اندازه توانایی های فنی مهمه.
- اگر نتوانید احساسات خود را کنترل کنید، ممکنه استرس زیادی داشته باشید که می تواند به سلامتی شما آسیب بزند.
- اگر نتوانید احساسات خود را درک و کنترل کنید، ممکنه در برقراری ارتباط با دیگران مشکل داشته باشید که می تواند باعث احساس تنهایی شود.
- هوش اجتماعی که یک بخش از هوش هیجانی است، به شما کمک می کند تا بهتر با دیگران ارتباط برقرار کنید و با دنیای اطراف خود هماهنگ شوید.
چهار مهارت کلیدی برای پرورش هوش هیجانی (EQ) و ارتقای زندگی
هوش هیجانی چهار مهارت کلیدی داره که می تونیم در هر زمانی اون رو یاد بگیریم:
- یادگیری: اولین قدم برای بهبود هوش هیجانی، یادگیری در مورد اونه. ولی فقط خوندن در مورد اون کافی نیست، باید بتونیم اون رو در زندگی واقعی استفاده کنیم.
- مدیریت استرس: وقتی تحت فشار هستیم، گاهی اوقات سخته که چیزی که یاد گرفتیم رو اجرا کنیم. پس باید یاد بگیریم چطور با استرس کنار بیایم.
- تغییر رفتار: اگر می خواهیم رفتارمون رو تغییر بدیم، باید بتونیم در موقعیت های سخت هم از هوش هیجانی استفاده کنیم.
- آگاهی احساسی: برای اینکه بتونیم بهتر با احساساتمون کنار بیایم، باید بیشتر در مورد اونها بدونیم و بتونیم اونها رو کنترل کنیم.
این چهار مهارت کلیدی هستند که می توانیم برای پرورش هوش هیجانی و بهبود زندگیمون استفاده کنیم.
برای ایجاد هوش هیجانی و بهبود توانایی کنترل احساسات و ارتباط با دیگران، چهار مهارت مهم وجود داره:
- خود مدیریتی: یعنی بتونیم احساساتمون رو کنترل کنیم.
- خودآگاهی: یعنی بتونیم احساساتمون رو بشناسیم.
- آگاهی اجتماعی: یعنی بتونیم احساسات دیگران رو درک کنیم.
- مدیریت روابط: یعنی بتونیم با دیگران خوب ارتباط برقرار کنیم.
خود مدیریتی، برای افزایش هوش هیجانی
برای افزایش هوش هیجانی، “خود مدیریتی” خیلی مهمه. این یعنی:
- باید بتونیم احساساتمون رو کنترل کنیم و با استفاده از اونها تصمیمات درست بگیریم.
- وقتی خیلی استرس داریم، گاهی سخته که به طور مناسب عمل کنیم یا تصمیم بگیریم.
- احساسات می تونند اطلاعات مهمی در مورد خودمون و دیگران بهمون بدن. ولی وقتی خیلی استرس داریم، ممکنه از کنترل خودمون خارج بشیم.
- با یادگیری چگونگی مدیریت استرس و حضور ذهن، می تونیم بهتر با احساسات سخت کنار بیایم و از اونها برای تصمیم گیری استفاده کنیم.
- این مسئله کمک می کنه که بتونیم احساسات و رفتار های نا خواسته رو کنترل کنیم، احساساتمون رو به روش های سالم مدیریت کنیم، اقدامات مثبت انجام بدیم، به تعهداتمون عمل کنیم و با تغییرات سازگار بشیم.
مهارت های اجتماعی ارتباط و همکاری موثر را فراهم می کنند
خود آگاهی، برای افزایش هوش هیجانی
“خود آگاهی” یکی از مهارت های مهم برای افزایش هوش هیجانیه. این یعنی:
- مدیریت استرس فقط اولین قدم برای افزایش هوش هیجانیه. احساساتی که الان داریم، معمولاً به تجربیات عاطفی اولیه زندگیمون برمیگرده.
- توانایی ما برای کنترل احساسات اصلی مثل خشم، غم، ترس و شادی، بیشتر به تجربیات عاطفی اولیه زندگیمون بستگی داره.
- اگر در زمان کودکی، والدینمون احساساتمون رو درک کرده و به آنها ارزش قائل بودن، احتمالاً الان احساساتمون به چیز های ارزشمندی در زندگی بزرگسالی تبدیل شده.
- اما اگر تجربیات عاطفی کودکی ما گیج کننده، تهدید کننده یا دردناک بوده، شاید سعی کرده باشیم از احساساتمون فاصله بگیریم.
برای افزایش هوش هیجانی، “خود آگاهی” خیلی مهمه. این یعنی:
- باید بتونیم با احساساتمون ارتباط برقرار کنیم و بفهمیم چطور اونها روی فکر و عملکردمون تاثیر می زارن.
- باید بتونیم تجربه های عاطفی لحظه به لحظه رو حس کنیم و با احساساتی که تغییر می کنند، کنار بیایم.
- باید بتونیم احساسات فیزیکی رو که در قسمت های مختلف بدن حس می کنیم، مثل معده یا گلو، تشخیص بدیم.
- باید بتونیم احساسات شخصی مثل خشم، غم، ترس و شادی رو تجربه کنیم و بفهمیم که هر کدوم چه تاثیری روی ما دارن.
- باید بتونیم احساسات قوی رو تجربه کنیم که به اندازه کافی قوی باشن که توجه خودمون و دیگران رو جلب کنن.
- باید به احساساتمون توجه کنیم و بفهمیم که چطور اونها روی تصمیماتمون تاثیر می زارن.
اگر این تجربیات برای شما نا آشنا هستن، شاید احساسات خود را “خاموش” کرده باشید. برای ایجاد هوش هیجانی و سلامت عاطفی، باید دوباره به احساسات اصلی خود متصل شوید، آنها را بپذیرید و با آنها راحت شوید. این کار رو می تونید با تمرین ذهن آگاهی انجام بدید.
“تمرکز حواس” یعنی تمرکز کامل بر لحظه حال بدون قضاوت کردن. این مفهوم از بودیسم نشأت گرفته ولی تقریباً تمام ادیان نوعی از این تمرین رو دارند. ذهن آگاهی به شما کمک می کنه،
مهارت های اجتماعی ارتباط و همکاری موثر را فراهم می کنند
که بیشتر به لحظه حال، احساسات فیزیکی و عاطفی توجه کنید و نگاهی عمیق تر به زندگی داشته باشید. این تمرین به شما کمک می کنه که آرام و متمرکز باشید و در نهایت به خود آگاهی بیشتری برسید.
افزایش آگاهی عاطفی در هوش هیجانی
برای افزایش هوش هیجانی، “آگاهی عاطفی” خیلی مهمه. این یعنی: باید یاد بگیریم چطور استرس رو مدیریت کنیم. این مسئله کمک می کنه که بتونیم با احساسات قوی یا ناخوشایند کنار بیایم و روش تجربه و پاسخ به اونها رو تغییر بدیم.
آگاهی اجتماعی، برای افزایش هوش هیجانی
“آگاهی اجتماعی” برای افزایش هوش هیجانی خیلی مهمه. این یعنی:
- باید بتونیم نشانه های غیر کلامی که دیگران برای ارتباط با ما استفاده می کنند، تشخیص دهیم. این نشانه ها بهمون کمک می کنه که بفهمیم دیگران واقعاً چه احساسی دارند، حالت عاطفی اونها چطور در حال تغییره و چه چیزی براشون واقعاً مهمه.
- وقتی یک گروه از افراد نشانه های غیر کلامی مشابهی رو نشون می دن، می تونیم حالت عاطفی و تجربیات عاطفی مشترک گروه رو بفهمیم و درک کنیم.
- در کل، باید بتونیم با دیگران همدلی کنیم و در محیط های اجتماعی راحت باشیم.
خودتنظیمی کمک می کند تا استرس و احساسات را مدیریت کنیم
قدرت ذهن آگاهی: ارتقای آگاهی عاطفی و اجتماعی برای زندگی بهتر
“آگاهی اجتماعی” برای افزایش هوش هیجانی خیلی مهمه. این یعنی:
- باید بتونیم توجهمون رو روی لحظه حال متمرکز کنیم و نشانه های غیر کلامی که دیگران برای ارتباط با ما استفاده می کنند، بفهمیم.
- وقتی داریم به چیز های دیگه فکر می کنیم یا با تلفنمون بازی می کنیم، نمی تونیم به خوبی به این نشانه ها توجه کنیم.
- باید بتونیم تغییرات ناخود آگاه در احساسات دیگران رو بفهمیم و کاملاً اونها رو درک کنیم.
- وقتی تمرکزمون رو روی خودمون می زاریم، می تونیم بهتر با دیگران ارتباط برقرار کنیم.
- باید بتونیم تغییرات در احساسات خودمون رو هم متوجه بشیم.
- توجه به دیگران کمک می کنه که بیشتر در مورد حالت عاطفی خودمون و ارزش ها و باور های خودمون بفهمیم. مثلاً، اگر وقتی نظرات دیگران رو می شنویم احساس ناراحتی می کنیم، یعنی چیز مهمی در مورد خودمون یاد گرفتیم.
مدیریت روابط، برای افزایش هوش هیجانی
برای بهبود روابط با دیگران، باید به احساسات خود و دیگران آگاه باشیم. این آگاهی به ما کمک می‌کند تا بهتر با دیگران کنار بیاییم و روابطمان را قوی تر کنیم.
یکی از راه های مهم برای بهبود این روابط، استفاده درست از ارتباطات غیر کلامی است. مثلاً، چهره مان می تواند بدون حرف زدن، احساساتمان را به دیگران برساند. پس اگر به این نکات توجه کنیم، می توانیم روابطمان را بهبود ببخشیم.
انگیزش به رشد شخصی و حرفه ای منجر می شود
شوخ طبعی و بازی کردن می توانند کمک خوبی برای کاهش استرس باشند. این کار ها باعث می شوند که فشار روحی و روانی کمتری داشته باشیم و بهتر بتوانیم به زندگی خود ادامه دهیم. خنده هم می تواند به ما کمک کند تا آرام تر شویم، ذهنمان را ارتقاء دهیم و با دیگران بهتر همدلی کنیم.
تعارض و اختلاف نظر در روابط با دیگران طبیعی است. همیشه نمی توانیم همه چیز را با دیگران موافقت کنیم. اما این بد نیست. اگر به شکل سالم و مثبت با تعارض ها برخورد کنیم، می توانیم به جای تهدید یا تنبیه، اعتماد، آزادی و خلاقیت را در روابطمان تقویت کنیم.
منبع: https://www.helpguide.org/articles/mental-health/emotional-intelligence-eq.htm
با تشکر از شما که تا پایان مقاله همراه ما بودید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. ما همیشه مشتاق شنیدن نظرات و بازخورد های شما هستیم. لطفاً اگر سوال یا نظری دارید، با ما در میان بگذارید. با آرزوی بهترین ها برای شما.
ثبت ديدگاه