آیا به دنبال مقاله ای کامل و جامع در مورد اختلال تریکوتیلومانیا هستید؟ اختلال تریکوتیلومانیا (trichotillomania) یک اختلال روانی است که در آن فرد به طور مکرر و اجباری مو های خود را می کشد. این اختلال می تواند منجر به ریزش مو، ناراحتی های روانی و اجتماعی شود.
معرفی اختلال تریکوتیلومانیا
تریکوتیلومانیا یا همان کشیدن مو، یک مشکل روانیه که باعث می شه آدم نتونه جلوی خود شو بگیره و همش موها شو بکنه، چه از سر، ابرو یا جا های دیگه بدن. بعضی ها سعی می کنن خود شونو کنترل کنن اما باز نمی تونن دست بردارند. این کار ممکنه باعث شه قسمت هایی از سر پیدا بشه که اصلاً مو نداشته باشه و این موضوع خیلی آزار دهنده است و ممکنه توی کار یا مدرسه و حتی دوستی های فرد اثر بزاره.
اغلب کسانی که با این مشکل دست و پنجه نرم می کنن، سعی می کنن جایی که موها شون ریخته رو با روش های مختلفی مثل گذاشتن کلاه یا آرایش پنهان کنن. برخی از افراد شاید کمتر با این مشکل دست به گریبان باشن و بتونن باهاش کنار بیان. اما بعضی دیگه نمی تونن این میل قوی ناخود آگاهی به کندن موها شون رو کنترل کنن. خوشبختانه راه هایی برای کمک به این افراد هست تا بتونن از شر این عادت دست بردارن یا حداقل کمتر بهش عمل کنند.
علائم اختلال تریکوتیلومانیا
کسانی که دچار تریکوتیلومانیا هستند، غالباً بدون اینکه بخواهند، یا حتی متوجه شوند، مو های خودشون رو می کشند. این می تونه مو های سر، ابرو ها یا مژه ها باشه و گاهی هم مو های قسمت های دیگه بدن. جا هایی که مو ها کشیده می شوند ممکنه تغییر کنن. پیش از کشیدن مو، شخص استرس زیادی حس می کنه. اگه سعی کنه خود شو نگه داره، تنش بیشتر می شه و وقتی بالاخره مو ها کشیده می شن، یک حس آرامش بهش دست می ده.
این عادت ممکنه باعث بشه مو ها قسمت هایی از سر یا بدن کوتاه یا کم پشت و حتی طاس بشن، که خیلی معلومه، مثل ابرو ها یا مژه هایی که خیلی نازک یا از بین رفته اند. گاهی اوقات، فرد فقط یک نوع خاص از مو رو می کشه و همیشه یک روش خاص برای این کار داره. بعضی ها مو هایی که کشیدند رو می جوند یا می خورند، یا با اون ها بازی می کنند، مثل قرار داد نشون روی لب یا صورت.
خیلی از این آدم ها هم سعی می کنن بار ها و بار ها جلوی خود شون رو بگیرن اما نمی تونن و این کار ممکنه توی محل کار یا مدرسه یا جمع های دوستانه شان، مشکلاتی برای شون ایجاد کنه. بعضی ها علاوه بر کشیدن مو، پوست دست و پاشون رو هم می کنند، ناخن هاشون رو می جوند یا لب هاشون رو گاز می گیرند.
اونا حتی ممکنه شروع کنن به کشیدن مو های حیوانات خانگی یا از عروسک ها، یا حتی از روی لباس ها و پتو. افراد دچار تریکوتیلومانیا معمولاً این کار رو توی خلوت انجام می دهند و ممکنه کمی طول بکشه، از چند ثانیه تا چند ساعت. اکثراً سعی می کنن این وضعیت رو از دیگران پنهان نگه دارند.
افرادی که تریکوتیلومانیا دارند ممکن است به دو صورت موهای خود را بکشند:
- بی خودی و خودکار: بعضی وقت ها کشیدن مو ها بدون اینکه فرد متوجه باشه اتفاق می افته. مثلاً، شاید وقتی که کسل هستید یا دارید کتاب می خونید یا تلویزیون نگاه می کنید، ناخود آگاه شروع به کشیدن مو هاتون کنید.
- عمدی و با تمرکز: گاهی اوقات کشیدن مو ممکنه یک عمل عمدی باشه و برای آرام سازی خودتون از استرسی این کارو انجام دهید. شاید حتی یک سری مراسم مخصوص دارید برای پیدا کردن مویی که دقیقاً می خواهید بکشید. بعد از کشیدن، ممکنه با مو بازی کنید، آن را بین دندان هاتون بگیرید یا حتی بخوریدش.
این عادت می تواند، وابسته به حالت روحی شما یا موقعیت های خاص باشه. یعنی شاید بعضی کار ها یا شرایط خاص مثل اینکه سرتون رو روی دست هاتون بذارید یا مو هاتون رو شانه کنید، باعث شه که دلتون بخواد مو هاتون رو بکشید.
ارتباط اختلال تریکوتیلومانیا با احساسات دیگر
کندن مو، که به اون تریکوتیلومانیا می گویند، ممکنه با خلق و خویمان مرتبط باشه:
اگه حس بدی دارین، مثل استرس یا اضطراب، یا احساس تنش، کسلی، تنهایی، خستگی شدید، یا نا امیدی، ممکنه ناخود آگاه شروع به کندن مو هاتون کنین تا از شر این حس های ناخوشایند خلاص شین. یک جورایی مثل فرار کردنه، اما با کندن مو. از طرف دیگه، بعضی ها وقتی مو هاشون رو می کشن احساس خوبی دارن و خیال شون راحت می شه.
این حس خوب می تونه باعث شه که اونا دوباره و دوباره به سراغ این کار برن تا اون راحتی رو باز هم تجربه کنن. مشکل اینجاست که تریکوتیلومانیا اغلب یک مشکل بلند مدته و اگر برای درمانش اقدامی نکنید،
می تونه کلی وقت طول بکشه، گاهی اوقات هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها متفاوت باشه. مثلاً، توی خانم ها، تغییرات هورمونی که موقع قاعدگی اتفاق می افته ممکنه باعث شه حس اون ها به این کار قوی تر بشه. البته خیلی کمه که کسی بعد از چند سال خود به خود این عادت رو ترک کنه.
زمان مراجعه به پزشک برای اختلال تریکوتیلومانیا
اگر نمی توانید از کندن مو های خود دست بردارید یا در نتیجه از ظاهر خود احساس خجالت می کنید، با روانشناس خود صحبت کنید. تریکوتیلومانیا فقط یک عادت بد نیست، یک وضعیت سلامت روان است. بدون درمان احتمال بهبودی وجود ندارد.
علل ایجاد اختلال تریکوتیلومانیا در بین افراد
علت تریکوتیلومانیا مشخص نیست. اما مانند بسیاری از اختلالات پیچیده، تریکوتیلومانیا احتمالاً ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و اکتسابی می باشد.
عوامل تشدید کننده خطر ابتلا به اختلال تریکوتیلومانیا
- چیزهایی هستن که خطر ابتلا به بیماری کشیدن مو، یا همون تریکوتیلومانیا، رو بیشتر می کنن:
- اگه توی خانواده تون کسی قبلاً این مشکل رو داشته، احتمالش هست که شما هم این مشکل رو داشته باشید، یعنی ارثی می تونه باشه.
- بعضی ها شاید بیماری هایی دارن که پوست یا مو هاشون ناراحتشان می کنه و باعث می شه، توجه شون روی کشیدن مو هاشون متمرکز بشه.
- این مشکل در دوران نوجوانی بیشتر دیده میشه، معمولاً از ده تا (۱۳) سالگی شروع می شه و گاهی تا آخر عمر ادامه پیدا می کنه. نوزادان هم شاید مو هاشون رو بکنند، اما این اتفاق معمولاً زیاد جدی نیست و خودش درمان می شه.
- مشکلات روانی دیگه مثل افسردگی، اضطراب یا وسواس فکری-عملی ممکنه همراه با تریکوتیلومانیا پیش بیاد.
- اتفاقات خیلی استرس زا گاهی اوقات می تونن خطر ابتلا به اختلال تریکوتیلومانیا رو بیشتر کنند.
تاثیر اختلال تریکوتیلومانیا بر زندگی افراد
تریکوتیلومانیا یا همان عادت کشیدن مو، گرچه شاید ساده به نظر برسه، ولی می تونه مشکلات زیادی ایجاد کنه که شامل:
- مشکلات عاطفی: ممکنه احساس ناراحتی، شرمندگی یا خجالت کنید به خاطر اینکه مو هاتون داره می ریزه و اینکه نمی تونید جلوی خودتونو بگیرید. این می تونه باعث شه احساس بدی نسبت به خودتون پیدا کنید، حتی ممکنه دچار افسردگی یا اضطراب بشید یا با مشکلات ناشی از مصرف الکل یا مواد دیگه رو به رو بشید.
- تأثیرات روی زندگی اجتماعی و کاری: ممکنه شما از رفتن به مهمانی ها یا استفاده از فرصت های تحصیلی و کاری خود داری کنید چون نمی خواهید دیگران متوجه ریزش مو هاتون بشن. شاید سعی کنید با پوشیدن کلاه یا استفاده از وسایل دیگه مثل مژه مصنوعی، این مسئله رو پنهان کنید، که ممکنه باعث شه از نزدیکی با دیگران فراری باشید.
- آسیب های فیزیکی: کشیدن دائمی مو ها می تونه به پوست و موی سر آسیب بزنه، حتی ممکنه زخم یا عفونت ایجاد کنه و در نهایت، ممکنه دستگاه گوارش رو هم درگیر کنه اگه مو ها خورده بشن.
- تشکیل توپ مو: اگه مو های کشیده شده رو می خورید، اونا ممکنه تو معده یا روده ها جمع بشن و به مرور زمان باعث مشکلات جدی مثل کاهش وزن، استفراغ، گرفتگی روده و حتی می تونن خطرناک و کشنده باشن.
راه های درمان اختلال تریکوتیلومانیا
دارو درمانی یکی از روش های درمانی اختلال تریکوتیلومانیا است که می تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا کمک کند.
دارو های مورد استفاده در درمان اختلال تریکوتیلومانیا عبارتند از:
- ضد افسردگی های سه حلقه ای (TCAs): این دارو ها با افزایش سطح سروتونین در مغز، به کاهش علائم تریکوتیلومانیا کمک می کنند.
- مهارکننده های باز جذب سروتونین (SSRIs): این دارو ها نیز با افزایش سطح سروتونین در مغز، می توانند به درمان تریکوتیلومانیا کمک کنند.
- مهارکننده های باز جذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs): این دارو ها با افزایش سطح سروتونین و نوراپی نفرین در مغز، می توانند به درمان تریکوتیلومانیا کمک کنند.
- آنتی سایکوتیک های آتیپیک (atypical antipsychotics): این دارو ها با تنظیم فعالیت انتقال دهنده های عصبی در مغز، می توانند به درمان تریکوتیلومانیا کمک کنند.
انتخاب داروی مناسب برای درمان اختلال تریکوتیلومانیا به عوامل مختلفی از جمله شدت علائم، سن و وضعیت سلامت کلی فرد بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است پزشک ترکیبی از دو یا چند دارو را برای درمان تریکوتیلومانیا تجویز کند.
عوارض جانبی دارو های مورد استفاده در درمان اختلال تریکوتیلومانیا عبارتند از:
- خشکی دهان
- افزایش وزن
- احساس خواب آلودگی
- تحریک پذیری
- مشکلات گوارشی
در صورت بروز عوارض جانبی جدی، باید با پزشک خود مشورت کنید.
در کنار دارو درمانی، درمان های روانشناختی نیز می توانند به بهبود علائم اختلال تریکوتیلومانیا کمک کنند.
برخی از درمان های روانشناختی که در درمان این اختلال مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): این درمان به فرد کمک می کند تا الگو های فکری و رفتاری که منجر به کندن مو می شوند را شناسایی و اصلاح کند.
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT): این درمان به فرد کمک می کند تا با کندن مو به عنوان یک رفتار عادی کنار بیاید و از آن رها شود.
درمان اختلال تریکوتیلومانیا معمولاً یک فرآیند طولانی مدت است و ممکن است نیاز به تلاش و صبر داشته باشد. با این حال، با کمک دارو درمانی و درمان های روانشناختی، می توان علائم این اختلال را به طور قابل توجهی بهبود بخشید.
با تشکر از شما که تا پایان مقاله همراه ما بودید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. ما همیشه مشتاق شنیدن نظرات و بازخورد های شما هستیم. لطفاً اگر سوال یا نظری دارید، با ما در میان بگذارید. با آرزوی بهترین ها برای شما.
ثبت ديدگاه